ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอด

ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอด

  เส้นเลือดอุดตันที่ปอด (PE) เป็นภาวะทางการแพทย์ฉุกเฉินที่เกิดขึ้นในปอดอันเป็นผลมาจากการอุดตันของเส้นเลือด การอุดตันเกิดขึ้นเมื่อลิ่มเลือดหลุดออกจาก หลอดเลือดดำ (venous thrombus) ในส่วนอื่นของร่างกาย โดยปกติจะเป็นบริเวณขา และไปถึงปอด อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตและต้องรีบรักษา

สาเหตุ

ลิ่มเลือด คือ ก้อนของเกล็ดเลือดที่มีเซลล์เม็ดเลือดแดงและโปรตีนไฟบริน เกล็ดเลือดคือเซลล์ที่ช่วยหยุดเลือดที่บาดเจ็บ เมื่อมีการเสียเลือด ลิ่มเลือดมักจะก่อตัวเพื่อช่วยหยุดเลือด แต่บางครั้งเกิดขึ้นเนื่องจากความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด ก้อนที่อยู่ในเส้นเลือดเรียกว่าลิ่มเลือดอุดตันthrombus และอีกแบบหนึ่งที่เคลื่อนไหวไปยังส่วนอื่นของร่างกายเรียกว่า embolus การอุดตันยังสามารถก่อตัวขึ้นในช่วงที่ไม่ได้ใช้งานเป็นเวลานาน หากลิ่มเลือดสามารถเคลื่อนไหวผ่าน เส้นเลือดไปปอดซึ่งก้อนที่เกิดขึ้นในส่วนอื่นของร่างกายมักเกิดลิ่มเลือดที่ขาเป็นสาเหตุของลิ่มเลือดที่พบบ่อยที่สุด

อาการ
อาการที่พบบ่อยคือ หายใจลำบาก เจ็บหน้าอก ไอเป็นเลือด และหัวใจเต้นเร็ว คลื่นไส้ เป็นลม เหงื่อออก หายใจดังเสียงหืด ๆ และผิวชื้นหรือเขียว อาการเจ็บหน้าอกอาจอยู่ได้นานหลายนาทีถึงหลายชั่วโมง

วินิจฉัย
แพทย์จะทำการวินิจฉัยจากการตรวจร่างกายและอาการ การทดสอบรวมถึงการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (ECG), เอ็กซ์เรย์ทรวงอก,การตรวจเลือด การตรวจCTหน้าอก หรือปอด การตรวจเลือดตรวจหาปัญหาการแข็งตัวของเลือด (D-dimer) และก๊าซในปอด เช่น ระดับออกซิเจนในเลือด ในเคสที่พบได้ไม่บ่อย หากการทดสอบยังไม่ชัดและยังสงสัยเส้นเลือดอุดตันที่ปอด อาจทำเอ็กซ์เรย์พิเศษที่เรียกว่า angiographyต้องฉีดสีย้อมในเส้น เลือดก่อนเอ็กซ์เรย์

รักษา
การรักษารวมถึงการรักษาในโรงพยาบาลและการให้ยาทางหลอดเลือดดำ(เฮปาริน) เพื่อละลายลิ่มเลือดและหยุดการเกิดใหม่ ยาต้านการแข็งตัวของเลือด (วาร์ฟาริน) จะได้รับทางปากและต่อเนื่องเป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน ถุงน่องพิเศษอาจช่วยควบคุมอาการบวมที่ขาได้ คุณหมอจะแนะนำคนน้ำหนักเกินให้ลดน้ำหนักและระวังปัจจัยเสี่ยงเส้นเลือดอุดตันที่ปอด ในบางกรณี ตัวกรองพิเศษ (Greenfield) สามารถสอดผ่านหลอดเลือดดำหลัก (vena cava) เริ่มจากขาและกระดูกเชิงกรานไปยังหัวใจเพื่อหยุดลิ่มเลือดเข้าปอด

ควรไม่ควร
ควรแจ้งแพทย์หากมีเลือดออกหรือช้ำง่ายหากคุณทานยาเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดลิ่มเลือด
ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดการบาดเจ็บ
ควรเคลื่อนไหวบ่อย ๆ เมื่อคุณอยู่ที่ทำงานหรือเดินทางเท่าที่จะเป็นไปได้
ควรหลีกเลี่ยงการนอนพักหรือนั่งหรือยืนในที่เดียวเป็นเวลานานสถานที่
ควรโทรหาแพทย์ของคุณถ้าคุณมีอาการปวดหรือบวมขา เจ็บหน้าอก หายใจไม่ออก หรือไอเลือดขึ้น
อย่าพยายามให้เท้าของคุณสูงกว่าสะโพกเมื่อคุณกำลังนอนราบหรือนั่ง

ห้ามสูบบุหรี่ การสูบบุหรี่อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือด

อย่าสวมเสื้อผ้าที่รัดแน่นเกินไป

อย่าลืมว่าการใช้ยาเช่น วาร์ฟารินต้องมีการตรวจเลือดเป็นประจำเพื่อให้แน่ใจว่าว่าคุณได้รับปริมาณที่ถูกต้อง