อวัยวะอุ้งเชิงกรานหย่อน Pelvic Organ Prolapse

อวัยวะอุ้งเชิงกรานหย่อน Pelvic Organ Prolapse

           มดลูก กระเพาะปัสสาวะ ไส้ตรงเป็นอวัยวะใกล้เคียงกับช่องคลอดจึงสามารถดันตัวหรือหย่อนผ่านช่องนี้ได้ มดลูกหย่อน กระเพาะปัสสาวะหน่อนหรือ cystocele ไส้ตรงหย่อนหรือrectocele เกิดจากที่กล้ามเนื้ออวัยวะหย่อนมาผ่านช่องคลอด ไส้ตรงหย่อนพบมากในหญิงมากกว่าชาย

สาเหตุ 
      สาเหตุหลักๆเกิดจากการคลอดบุตรเพราะมีผลต่อความตรึงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน อายุหรือช่วงวัยหมดประจำเดือนมีผลต่อการหย่อน  รวมถึงฮอร์โมนเอสโตรเจนที่มีผลต่อการตรึงตัวของกล้างมเนื้อใกล้กระเพาะปัสสาวะ ไส้ตรง ช่องคลอด และลดลงเมื่อเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน การยกของหนัก น้ำหนักเกิน ไอเป้นเวลานาน การหดรัดตัวขณะลำไส้เคลื่อนตัว หรือมะเร็งทำให้เกิดการหย่อนของกล้ามเนื้อได้
อาการ
      เคสรุนแรงน้อยถึงปานกลางอาจเกิดแรงดันในช่องท้อง ปวดหลังล่าง ปวดหน่วงอวัยวะเหมือนจะหลุดออกมา ปัสสาวะเล็ด โดยเฉพาะตอนไอ จาม หัวเราะ  ซึ่งไส้ตรงหย่อนเกิดจากปัญหาลำไส้ เคสที่หย่อนรุนแรง จะรู้สึกแน่นๆในท้องน้อยหรือเป็นก้อน หายไปเมื่อนอนราบ ปัญหาเรื่องปัสสาวะ  การเคลื่อนตัวของลำไส้ผิดปกติ เจ็บอุ้งเชิงกราน ไม่สบายท้อง แสบอวัยวะเมื่อปัสสาวะ มีปัญหาขณะร่วมเพศ

การวินิจฉัย 
      จากการตรวจร่างกาย รวมถึงตรวจภายใน ตรวจเลือด ปัสสาวะ ทำ อัลตราซาวด์ cystourethrogramคือการถ่ายภาพรังสีระหว่างปัสสาวะเพื่อลักษณะกระเพาะปัสสาวะ

การรักษา 
      ถ้าอวัยวะภายในหย่อนมากควรได้รับการรักษา  หากอาการเล็กน้อยถึงปานกลางแค่เพียงสังเกตอาการและหลีกเลี่ยง การท้องผูก  ยกของหนัก  ไอ จาม กินอาหารที่มีกากาใยสูง ฝึกขมิบช่องคลอด และออกกำลังที่ช่วยเพิ่มความแข้งแรงให้กระเพาะปัสสาวะและช่องคลอด  หากทำทั้งหมดแล้วไม่เกิดผล ก็เปลี่ยนมาเป็นการใช้อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับสอดในช่องคลอดเพื่อพยุงอวัยวะในอุ้งเชิงกรานที่หย่อน หากไม่ได้ผลอีก ก็คงต้องผ่าตัด หญิงวัยหมดประจำเดือนกินฮอร์โมนทดแทน

    สิ่งที่ควรทำ
ควรฝึกขมิบเมื่อต้องยกของหนัก ไอ จามหรือหัวเราะ
ควรแจ้งแพทย์หากมีปัญหาการปัสสาวะ เลือดออกทางช่องคลอด หรือปลอกที่ใส่ในช่องคลอดแล้วหลุดออกมา
ควรกินอาหารที่มีประโยชน์มีกากใย ผลไม้ และดื่มน้ำมากป้องกันการท้องผูก
ควรรักษาการไอเรื้อรัง ไม่ควรสูบบุหรี่

 ควรรักษาน้ำหนักให้ได้ในมาตรฐาน
   ห้ามทำ
ห้ามยกของหนัก